(12/05/2010) - Ai hiểu ít nhiều về sinh tố đều rõ là bệnh do thiếu sinh tố không thể thành hình nếu cơ thể còn đủ sinh tố trong nguồn dự trữTrên thực tế, với tập quán ăn uống xây dựng trên khẩu phần hài hòa giữa rau quả tươi, mễ cốc, hải sản... của người nước mình, khó có thể rơi vào tình trạng thiếu hụt sinh tố một cách nghiêm trọng, ngoại trừ 4 trường hợp: Suy dinh dưỡng kéo dài; sai lầm thái quá trong chế độ dinh dưỡng; người ăn chay trường quá đơn điệu năm này qua tháng khác; đối tượng sau cơn bệnh bội nhiễm, sau đợt hóa, xạ trị...

Thêm vào đó, việc bổ sung một loại sinh tố nào đó khi cơ thể có nhu cầu cụ thể cũng không đến độ quá phức tạp nếu biết cách kết hợp vài loại thực phẩm chọn lọc trong bữa cơm thường ngày. Khéo nhất là làm sao bổ sung nguồn dự trữ trước khi cạn kiệt, thay vì đợi nước đến chân mới nhảy.

Vấn đề thực tiễn là làm sao đoán được cơ thể đang thiếu sinh tố nào để kịp thời tiếp tế? Không quá khó mà cũng không cần thầy bói, cũng không cần đến phương pháp xét nghiệm phức tạp chi cho tốn kém, nếu đừng quên là mọi tiến trình biến dưỡng bên trong cơ thể (có liên quan đến sinh tố) đều phản ánh gián tiếp ở bề mặt của một cơ quan có diện tích bao trùm cơ thể. Đó là lớp da. Thí dụ:

- Người hay bị mụn, dù đã trưởng thành, là người dễ thiếu sinh tố A, B2 hay B6.

- Người có cơ tạng dị ứng, chàm lở hay vảy nến, hầu như có vấn đề với sinh tố D và acid folic.

- Da có nhiều đường rạn nứt là biểu hiện của cơ thể không đủ niacin và pantothen.

- Da quá khô là dấu hiệu cho thấy thiếu sinh tố A, E và biotin.

- Da nhờn là triệu chứng báo động cho khuynh hướng thiếu hụt sinh tố B2, B12 và niacin.

- Da dày, dễ tróc vảy hay đóng lớp như vảy cá, thường gặp ở người thiếu sinh tố A, E, B2, B12, biotin, niacin.

- Người có da dễ nổi mẩn đỏ khi trở trời hay khi thay đổi nhiệt độ, là đối tượng cần bổ sung B2, niacin và pantothen.

- Da nổi nhiều mạch máu là dấu hiệu thiếu B12.

- Da quá nhạy cảm với cảm giác tiếp xúc, với nhiệt độ là dấu hiệu thường gặp ở cơ thể thiếu C, B6, B12 và pantothen.

- Da có nhiều đốm thâm thường do thiếu cặp sinh tố bài trùng niacin và biotin.

- Hay lở môi, lở mép là đối tượng cần được bổ sung sinh tố B2.

- Dễ bị viêm nướu răng là người thiếu pantothen, niacin và sinh tố C.

- Viêm niêm mạc miệng quá thường là dấu hiệu cho thấy cần bổ sung sinh tố C, B6, B12 và acid folic, đặc biệt ở thai phụ.

- Móng tay dễ gãy là dấu hiệu cho thấy nên tiếp tế biotin.

- Móng tay nứt dọc thường gặp ở người thiếu sinh tố A.

- Tóc khô dễ rụng cũng thường xảy ra ở người thiếu sinh tố A nhưng cũng có thể vì không đủ B6, hay pantothen.

- Tóc quá nhờn thường do thiếu B6 hơn là các sinh tố khác.

- Trong đa số trường hợp, vết thương ngoài da lâu lành là do thiếu sinh tố C.

Ai không mong được phát hiện bệnh thật sớm, chính xác, đơn giản. Khó là làm sao đừng vì tầm nhìn quá xa mà bỏ sót giải pháp rất gần trong tầm tay. Rất thường khi đáp án hóa ra lại rất đơn giản, mà đơn giản gì bằng mượn ngay lớp da thân thương để đánh giá kho dự trữ sinh tố?.

Bác sĩ Lương Lễ Hoàng (Trung tâm Điều trị ôxy cao áp TPHCM)
Từ 'www.nld.com.vn'